Sovon telprojecten
Voor Sovon tel ik sinds eind 2022 vogels. Sovon is een vereniging met meer dan 5.000 vrijwilligers die zich onder andere inzetten voor vogel- telprojecten. Het tellen van vogels is een goede manier om nieuwe soorten te leren kennen en je leert om goed om je heen te kijken en elke vogel een blik waardig te gunnen. En je levert een bijdrage aan vogelonderzoek in Nederland. Ook voor de beginnende vogelaar zijn er leuke projecten.
De eerste keer dat ik een wintervogeltelling deed was ik veel aan het opzoeken. Welke gans is dit? en welke meeuw is dit? Inmiddels heb ik er al heel wat telronden opzitten en ken ik de meeste soorten gelukkig al. Ik heb altijd mij fototoestel mee en kan bij twijfel een foto maken en deze in de app ObsIdentify zetten om te controleren. Het is geen waterdicht mechanisme, maar het geeft wel een goede richting aan.
Hetzelfde geldt voor de broed- en zangvogels, de app Merlin Bird ID laat ik veel meelopen (deze app neemt geluiden op). Meer als een soort achterwacht of bevestiging. Vooral bij zangvogels is het soms lastig, hoewel ik daar nu ook al aardig op stoom kom.
Over welke telprojecten heb ik het?
Ik doe mee een de volgende telprojecten, als je wilt welke:
- Winter- en watervogels
- Meetnet Urbane Soorten [MUS]
- Broedvogel Monitoring Project [BMP]
- Tuintelling jaarrond
- LiveAtlas
- in 2023: Scholekstertelling
Er zijn nog meer telprojecten, dus kijk op de pagina van Sovon en kies een project uit dat je leuk lijkt!
Watervogeltelling
Mijn gebied heet ‘Meer van Luna’. Dat ligt in aan de Stad van de Zon, een wijk in Heerhugowaard. In januari 2023 heb ik de voor de eerste keer daar een telling uitgevoerd. Het was ruig weer, dat weet ik nog. Afzien, regenpak aan, dat soort dingen. Dat heb je met een telproject in de winter natuurlijk. In heel Nederland worden deze gebieden geteld opdezelfde dag, op dezelfde methode, het liefst voor meerdere jaren. De telling vindt halverwege de maand op een zaterdag plaats, je kunt wel uitwijken naar de zondag of maandag, maar liever niet. Het Meer van Luna was nog niet eerder geteld dus ik was de eerste teller van het gebied.

Toch wel gaaf dat ik in seizoen 2023/2024 alle telrondes heb gedaan. De januari-telling wordt door de IVN gedaan, dus die was niet nodig. Ik heb toen een ander gebied geteld waar geen teller voor was.
[aanvullen met soorten]

Meetnet urbane soorten [MUS]
Voor het MUS project tel ik twee wijken. Dit doe ik sinds 2023, ik ben nu dus met mijn twee seizoen bezig.
In het kort gaat het als volgt. In het gebied zijn maximaal 12 punten aangewezen door Sovon. Op dit plekken moet je 5 minuten staan en luisteren en kijken en noteren wat je ziet. Geen broedcodes en dergelijke, dus dat is lekker basis. Noteer het aantal soorten dat je ziet op dat punt.
Zo werk je de eerste telling af in april (punten 1-12) en in mei (punten 12-1, dus in de tegengestelde richting) en nog een avondtelling in juni.
Mijn eerste wijk ziet er zo uit:

Ik doe het op de fiets dat is het makkelijks. Je kunt van Sovon een hesje krijgen waarop staat ‘ik tel vogels voor onderzoek’. De eerste keer voel je je een beetje gek. Zal ik het hesje wel aantrekken? Tegenwoordig doe ik het direct. Je wordt toch raar aangekeken en aangesproken als je in een woonwijk met een verrekijker staat om 6:00 in de ochtend 😂. Er zijn meer mensen wakker, hoewel niet veel.
Mijn tweede wijk is iets intensiever, de punten liggen verder uit elkaar en niet helemaal logisch (voor mijn gevoel).

Broedvogel monitoring project [BMP]
Dit noem ik een beetje ‘next level’. Hierbij moet je de broedvogels tellen, van sommige alleen de mannetjes, van de andere weer alleen de paartjes. Ook een broedcode toevoegen. Met de broedcode geef je aan hoe groot de kans is op een nest. Bijvoorbeeld “transport nestmateriaal”, of “bezet nest” etc.
Dit jaar (2024) doe ik voor het eerste mee met dit project. Dit is op verzoek van de Vogelwerkgroep Alkmaar. Elke 10 jaar worden in Alkmaar de broedvogels geteld (nu voor de 5de keer!).
De gebieden in Alkmaar zijn verdeeld onder de leden die willen tellen. Zo neemt iedereen een stuk voor zijn of haar rekening.
We moeten vóór zonsopkomst al een ronde maken om de merels te tellen. Die zingen namelijk al voordat de zon opkomt. Aangezien het steeds eerder licht wordt moet je dus steeds eerder je bed uit. In totaal worden er namelijk 5 tellingen gedaan met een tussenpose van minimaal 10 dagen.
Dit is het gebied dat ik tel:

Jaarrond tuintelling
Dit is de meest laagdrempelige telling, die van je eigen tuin of balkon.
Vergelijkbaar met de jaarlijkse telling van de Vogelbescherming, maar deze mag je iedere dag doen. Of je kan per week een weektelling invullen. Dat laatste doe ik. Zo krijg je een leuk beeld van welke soorten in je tuin zitten in welk seizoen.
Dit project mag je niet overslaan als je vogelen leuk vindt!
LiveAtlas
Deze kan je uitvoeren wanneer je wilt. Heel Nederland is opgedeeld in vakken. Er zijn twee manieren om te tellen. Een minimale tijd in een vak en dan zo verspreid mogelijk door het vak lopen en alleen noteren. Of alles tellen langs een route die je loopt, dan kan je kriskras door de vakken lopen en dat maakt niet uit. Dit is dus duidelijk een andere manier.
Deze laatste doe ik altijd in de eerste week van de maand in onze woonwijk. Gewoon voor het leuke, eigenlijk voor mezelf maar daarmee ook voor de vogelwetenschap. 😀